Preek van Kerstmis door ds. Hedda Klip

Dit bericht is verlopen op 2023-02-25

Gemeente van Jezus Christus

Vannacht heb ik gedroomd. Ik reed over de snelweg, drie rijen dik met auto´s, maar de rijbanen werden steeds smaller. Het liep wel goed af, hoewel ik niet meer precies weet hoe.

Waarschijnlijk hebben jullie vannacht ook gedroomd. Iedereen schijnt dat te doen. Ik weet niet of jullie je nog herinneren wat je gedroomd hebt. Soms schrijven mensen het de volgende dag op in zo’n dromenboekje. Ik denk wel eens dat zou ik ook moeten doen. Maar zoals dat gaat, je vergeet die droom in de loop van de dag, of na een paar dagen. Het vervluchtigt.

Wat ik in ieder geval nooit doe, ik ben benieuwd of dat bij u anders is, wat ik nooit doe, is iets ondernemen naar aanleiding van de droom. Iets veranderen in mijn leven. Een ander beroep kiezen. Verhuizen. Een levensingrijpende keuze maken.

Maar Jozef doet dat wel. Hij droomt en droomt en droomt.. en luistert. Hij is de man van de dromen. Tot drie keer toe droomt hij dat er een engel verschijnt. De Bijbel zegt dat anders natuurlijk: “Er verscheen hem in de droom een engel”. De engel kiest er dus voor in de droom te verschijnen. Maar je kunt het natuurlijk ook omdraaien: Jozef droomt van een engel. Ik moet zeggen, als er bij mij in de droom een engel voorbij kwam, dan weet ik niet zeker of ik die zou herkennen en ernaar zou luisteren. Maar Jozef wel. En daar mogen wij hem dankbaar voor zijn. Jozef heeft het ervoor gezorgd dat het licht van God kon doorbreken in de wereld. Hij heeft Jezus beschermd en een plek gegeven in zijn familie. Want er zit een breuk in de geslachtslijst van Jezus.

We hebben op vierde advent de namen bekeken van voorvaders en voormoeders van Jezus, van Tamar, Rachab, Ruth en Batsheba. Maar natuurlijk klopt die lijst niet. Er zit een kink in. Dat blijkt al uit die laatste zinnen: Jakob verwekte Jozef, de man van Maria. Bij haar werd Jezus verwekt, die Christus genoemd wordt, de Messias. Werd verwekt: passief. Er staat geen vader bij, geen verwekker. Die hele geslachtslijst is de beschrijving van de voorouders van Jozef, niet van Jezus. Het begin van het evangelie van Mattheus gaat over Jozef. Niet over herders bij Bethlehem en Romeinse keizers, over vrouwen die juichend zingen, maar over een man in een moeilijke situatie. Hij heeft een verloofde, maar ze is zwanger van een ander. En wat moet hij nou? Discreet de verloving verbreken, lijkt het meest fatsoenlijke antwoord.

Maar dan droomt hij van een engel. En die engel zegt: “Het kind dat Maria draagt, is verwekt door de Heilige Geest.” Dat is het hele wonder in een paar woorden. De engel in Mattheus vindt blijkbaar dat die paar woorden genoeg zijn. Geen verdere uitleg nodig. Dat hele wonder van de verwekking van Gods Zoon, waar christenen eeuwenlang hun hoofd over breken, boeken over schrijven, dat beschrijft Mattheus heel snel in een paar woorden: een kind verwekt door de Heilige Geest. Dat is het wonder. En Jozef luistert naar de engel. Hij staat open voor het wonder. Hij herkent de stem van God. En handelt. Hij beschermt zijn verloofde, trouwt met haar, en adopteert haar zoon. Hij noemt hem Jezus. Hij zal een goede en betrouwbare vader zijn voor dat kind, dat niet van hem is.

Er had zoveel mis kunnen gaan. Het is heilsgeschiedenis op het scherp van de snede. Jozef had de engel niet kunnen herkennen, hij had de droom kunnen vergeten. Jozef had wat minder rechtschapen, moedig en betrouwbaar kunnen zijn. Hij had bijvoorbeeld bang kunnen zijn voor roddels van de buren, over het kind dat wel heel vroeg geboren werd. Maar Jozef geloofde. En was moedig genoeg om de woorden van de engel werkelijkheid te maken.

En daarom is de geslachtslijst van Jozef de familie van Jezus geworden. De Zoon van God heeft een plek gekregen in de wereld, in een aardse familie, met dank aan Maria en aan Jozef.

Zonder dat veilige begin, in een familie, had het heil niet kunnen doorbreken.

Beste mensen, gemeente, staan wij open voor het wonder? Herkennen wij het wonder? Zijn wij zelf een klein bouwsteentje van de Tempel van God, waardoor het heil kan doorbreken in de wereld? Wat is het wonder in ons leven?

In het begin van dit jaar heb ik gemeenteleden gevraagd naar bijzondere momenten in hun leven. Naar beslissende, sturende momenten. Er kwamen veel reacties binnen, hele mooie. Over ervaringen die u meemaakte, die even aan de hemel raakten. Bijvoorbeeld in een gesprek. Waarin er dan ineens antwoorden komen die niet van jezelf zijn. Waardoor je weet: ja, die kant moet ik op in mijn leven. Soms voel je de kracht van God tijdens moeilijke momenten in het leven. Of voel je rust over je heen komen. Je wordt gedragen. Je voelt leiding. En zegen.

Verschillende gemeenteleden hebben dat soort ervaringen gehad. Religieuze ervaringen. Die hoeven niet altijd sturend te zijn. Het kunnen ook momenten van intense blijdschap zijn, tijdens een lied, in een kerk. In de natuur.

Er gebeuren ook wonderen in òns leven. Kleine en grote wonderen. Laten we die niet vergeten maar koesteren. Een plek geven, er vanuit leven. Er voor open staan, zoals Jozef er open voor stond. Door die momenten, en door wat wij er mee doen, kan het licht van God doorbreken in deze wereld, niet alleen 2000 jaar geleden, maar hier en nu, vandaag bij ons.

Amen